हातकणंगले तालुक्यात जनावरांना लम्पी रोगाचा  प्रादुर्भाव ; जिल्ह्यात गोजातीय प्रजातीची सर्व गुरे व म्हशी यांची अन्य कोणत्याही ठिकाणी ने आण करण्यास मनाई

फोटो प्रतिनिधिक

कोल्हापूर :

कोल्हापूर जील्ह्यामध्ये  गाय वर्गीय पशुधनामध्ये लम्पी चर्मरोगाचा प्रादुर्भाव झाल्याचे निष्पन्न झाले आहे . सहआयुक्त पशुसंवर्धन , रोग अन्वेषण विभाग पुणे यांचेकडील नमुने तपासणी अहवाला नुसार कोल्हापूर जिल्ह्यातील चौगुलेवाडी
पैकी अतिग्रे , कबनुर ता. हातकणंगले या गावांमधील जनावरांना लम्पी रोगाचा रोग प्रादुर्भाव झाल्याचे  नमुने आले आहेत . तालुक्यात २५ जनावरांना लॅम्पि आजाराचा प्रादुर्भाव झाला होता, त्यापैकी १७ जनावरे उपचारानंतर बरे झाले आहेत, अशी माहिती उपायुक्त पशुसंवर्धन कोल्हापूर विभागाने दिली आहे.

प्राण्यांमधील संक्रामक व सांसर्गिक रोगास प्रतिबंध व नियंत्रण अधिनियम २००९ अन्वये • अधिसूचित केलेल्या रोगामध्ये लम्पी चर्मरोग ( LSD- Lumpy Skin Disease ) या रोगाचा अनुसूचित रोग ( Scheduled Disease ) म्हणून समावेश करण्यात आलेला आहे . तसेच लम्पी चार्म रोगाचा फैलाव बाह्य किटका द्वारे ( मच्छर , गोचीड गोमाश्या ) तसेच आजारी पशूंच्या त्वचेवरील व्रणा मधून वाहणारा स्राव नाकातील स्राव , दुध , लाळ , वीर्य व इतर खावा मुळे होत असल्याने पशुपालाकानी मच्छर , गोचीड व गोमाश्या यांचा प्रादुर्भाव होणार नाही याची काळजी घ्यावी .

लम्पी चर्मरोग बाधित पशुमध्ये दिसून येणारी लक्षणे पाहता या आजारात पशुंना ताप येणे , पुर्ण शरीरावर १०-१५ मी.मी. व्यासाच्या कडक गाठी येणे , तॉड , नाक व डोळयात व्रण निर्माण होणे , चारा चघळण्यास त्रास होणे , अशक्तपणा , भूक कमी होणे , वजन कमी होणे , दुध उत्पादन कमी होणे , डोळयातील व्रणामुळे दृष्टी बाधित होणे . काही वेळा फुफ्फसदाह किंवा  स्तनदाह होणे , पायावर सूज येवून लगडणे , गाभण जनावरांमध्ये गर्भपात होणे अशी लक्षणे दिसून येतात .

या रोगाने बाधित जनावरे दोन – तीन आठवड्यात बरी होतात . या रोगाची लक्षणे पशुमध्ये आढळून आल्यास प्रत्येक व्यक्ती / अशासकीय संस्था / संबंधित स्थानिक स्वराज्य संस्था इ . यांनी प्राण्यांमधील संक्रमक व सांसर्गिक रोगास प्रतिबंध व नियंत्रण अधिनियम २००९ मधील कलम ४ ( १ ) अन्यये लेखी स्वरुपात नजीकच्या पशुवैदयकीय संस्थेस तात्काळ कळविणे बंधनकारक आहे . यामध्ये दिरंगाई केल्यास प्राण्यांमधील संक्रमक व सांसर्गिक रोगास प्रतिबंध व नियंत्रण अधिनियम , २००९ मधील कलम ३२ येथील नमुद तरतुदीनुसार संबंधित खाजगी पशुवैद्यक पशु व्यापारी वाहतूकदार विरुद्ध गुन्हा नोंद केला जावु शकतो याची सर्व संबंधितांनी नोंद घ्यावी .

शासन निर्णयान्वये गठीत करण्यात आलेल्या जिल्हास्तरीय कार्य दलाने तात्काळ रोग प्रादुर्भाव झालेल्या क्षेत्रास भेट देवून आवश्यक ती कार्यवाही होत असल्याबाबतची खातरजमा करुन आवश्यक ते मार्गदर्शन संबंधितांना करण्यात यावे . बाधित भागात तात्काळ शीघ्र कृती दले ( RAT Rapid Response Tears ) नेमण्यात यावीत . एका राज्यातून दुसऱ्या राज्यात / एका जिल्ह्यातून दुसऱ्या जिल्ह्यात बाधित जनावरांची वाहतूक केल्या मुळे बाधित जनावरांपासून निरोगी जनावरांना या रोगाचा प्रादुर्भाव होण्याची दाट शक्यता आहे .

सदर रोग हा सांसर्गिक असल्याने या रोगाचा प्रसार होऊ नये म्हणून प्रतिबंधात्मक उपाय योजना तात्काळ आमलात आणणे आवश्यक आहे . जिल्हाधिकारी राहुल रेखावार यांनी प्राण्यांमधील संक्रामक व सांसर्गिक रोगास प्रतिबंध व नियंत्रण अधिनियम २०० ९ व महाराष्ट्र शासन अधिसूचना दिनांक १७ जुन २०२२ अन्वये प्राप्त अधिकारान्वये लम्पी चर्मरोग ( LSD- Lumpy Skin Disease ) या रोगाचा अनुसूचित रोगाचा ( Scheduled Disease ) प्रतिबंध , नियंत्रण व निर्मुलन करण्यासाठी कोल्हापूर जिल्हा दिनाक ० ९ / ० ९ २०२२ पासून ” नियंत्रित क्षेत्र म्हणून घोषित केले आहे . त्या नुसार जिल्यातील गोजातीय प्रजातीची सर्व गुरे व म्हशी यांची अन्य कोणत्याही ठिकाणी ने आण करण्यास मनाई करण्यात येत आहे .

तसेच गोजातीय प्रजातीची गुरे व म्हशीचा कोणताही प्राणी बाजार भरवणे , प्राण्यांच्या शर्यती लावणे , प्राण्यांची जत्रा भरवणे , प्राण्यांचे प्रदर्शन आयोजित करणे आणि नियंत्रित क्षेत्रात गोजातीय प्रजातीच्या प्राण्यांचे गट करून किंवा त्यांना एकत्रित करून कोणताही कार्यक्रम पार पाडणे यास मनाई करण्यात येत आहे . उक्त नियंत्रित क्षेत्रामधील बाजार पेठेत , जत्रेत किंवा प्राण्यांच्या अन्य जमावामध्ये किंवा कोणत्याही सार्वजनिक ठिकाणी , गोजातीय प्रजाती प्राण्यांच्या उक्त बाधित झालेल्या गुरांना व म्हशींना आणणे किंवा आणण्याचा प्रयत्न करणे यास मनाई करण्यात येत आहे.